Nietuzinkowe życie i zawodowa aktywność Alberta Schweitzera zaowocowała wieloma inspirującymi przemyśleniami, powiedzeniami i aforyzmami pochodzącymi od tego niezwykłego człowieka. Dotyczą one zarówno kwestii zw. z etyką, życiem zwierząt i ich dobrostanem, jak i tematów takich jak siła jednostki czy perswazja. Poniżej zebraliśmy kilka, naszym zdaniem, najbardziej wartościowych i ciekawych.
Aby przejść bezpośrednio do interesującego Cię tematu, wystarczy kliknąć jedno z poniższych słów kluczowych (przycisk wstecz w przeglądarce przeniesie Cię na górę strony):
Myślenie | Szacunek dla życia | Etyka | Szczęście | Działanie i poświęcenie | Siła i wpływ jednostki | Ludzie | Empatia i współodczuwanie | Zwierzęta i dobrostan zwierząt | Perswazja | Wegetarianizm
Myślenie
„Wyrzeczenie się myślenia jest duchowym bankructwem”.
„Nigdy nie wolno nam popaść w zobojętnienie. Jesteśmy blisko prawdy wtedy, gdy coraz głębiej przeżywamy konflikty. Czyste sumienie to wymysł diabła”.
„Myślenie sercem jest właściwym kierunkiem dla ludzi”.
„Jeśli wśród ludzi będzie więcej myślenia, na świecie pojawi się więcej miłości”.
Szacunek dla życia
„Ze wszystkim co żyje łączy nas pokrewieństwo i przeznaczenie”.
„Jeśli człowiek jest poruszony etyką szacunku dla życia, to krzywdzi i niszczy życie tylko z konieczności, przed którą nie może uciec, nigdy zaś z bezmyślności”.
„Jeśli niszczę jakieś życie, muszę mieć pewność, że jest to konieczne”.
Etyka
„Etyka jest twórczym działaniem wielu ludzi”.
„Wielkim wrogiem moralności jest bezduszność”.
„Etyka nie wyrośnie na glebie przepełnionej egoizmem”.
„Etyka musi się mierzyć z trzema przeciwnikami: bezmyślnością, egoistycznym samozadowoleniem i społeczeństwem”.
„Prawdziwa etyka zaczyna się tam, gdzie kończy się używanie słów”.
Szczęście
„Obserwowanie szczęścia wokół nas wraz z dobrem, które sami możemy stworzyć, jest jedynym szczęściem, które czyni życie znośnym dla nas”.
„Szczęśliwi są ci, którzy pozwalają, by w życiu kierowało nimi serce”.
„Stałem się osobą, która jest w pewnym sensie niebezpieczna dla innych, ponieważ podtrzymuję wśród nich myśl, że wszelkie szczęście, jakiego doświadczamy, oznacza, że musimy poświęcić dla niego coś z naszego życia”.
Działanie i poświęcenie
„Oddając się służbie żyjącym, dochodzę do sensownego działania skierowanego ku światu”.
„Trzeba uczynić coś, choćby najmniejszego, dla tych, którzy potrzebują pomocy; coś, co nie przyniesie żadnej nagrody, ale radość z tego, że mieliśmy możliwość to zrobić”.
„Możecie współpracować z innymi w czynieniu dobra w świecie”.
„Z poświęcenia należy wyciągnąć następujący wniosek: nie pozwala nam ono zajmować się wyłącznie ludźmi, ale zobowiązuje nas do takiego samego postępowania wobec wszystkich istot żywych, których los podlega naszemu wpływowi. Ono także jest równe w stosunku do nas, bo tak jak my zna tęsknotę za szczęściem, lęk i cierpienie, i tak jak my boi się śmierci”.
„Ten, kto podejmuje się czynienia dobra, nie może oczekiwać, że z jego powodu ludzie będą usuwać kamienie pojawiające się na jego drodze, ale musi być przygotowany na to, że niektóre z nich będą się na niego toczyć”.
„Wszyscy musimy być przygotowani na to, że życie będzie chciało odebrać nam entuzjazm oraz wiarę w to, co dobre i prawdziwe. Ale nie musimy się temu poddawać”.
„Nie przejmujcie się konwencjonalnymi uprzedzeniami, nie bójcie się być śmieszni, ale działajcie. To, co robimy, jest częścią bycia człowiekiem”.
„Jeśli działasz zgodnie z odpowiedzialnością i sumieniem, a nie z bezmyślności, masz słuszność”.
Siła i wpływ jednostki
„To, że robisz niewiele, może znaczyć bardzo dużo jeśli odbierasz ból, cierpienie i strach jednej choćby istocie gdziekolwiek, czy to człowiekowi, czy jakiemukolwiek innemu stworzeniu”.
„Dobroć, którą człowiek przekazuje światu, działa na serca i umysły ludzi. Nasze głupie zaniedbanie polega na tym, że nie mamy odwagi poważnie traktować dobroci. Chcemy zrzucić ten wielki ciężar bez użycia dźwigni, która stokrotnie pomnaża siłę”.
„Wierzę, że wszyscy mamy w sobie coś, co zapala się, gdy widzimy i poznajemy innych, i że wszyscy jesteśmy światłem dla innych. W swoim życiu doświadczyłem, że nawet mała rzecz, którą ktoś robi, potrafi napędzać i prowadzić dalej innych”.
Ludzie
„Niewiele okrucieństw popełnianych przez ludzi wynika ze złych instynktów. Większość z nich wynika z przyjętego nawyku i bezmyślności. Tak więc okrucieństwo nie ma zbyt mocnych korzeni, sięgają one jednak głęboko. Dlatego tak wiele wysiłku wymaga kompletne ich usunięcie«.
„Ludźmi przyszłości będą ci, którzy pozwolą, by ich myślami kierowało serce”.
„Zazwyczaj wszystkie dobre myśli są obecne w ludziach jako paliwo. Ale wiele z tego paliwa zapala się tylko, a nawet przede wszystkim wtedy, gdy uderzy w nie płomień lub mała iskra z zewnątrz pochodząca od innej osoby”.
Empatia i współodczuwanie
„Współczucie dla wszystkich stworzeń jest tym, co czyni człowieka prawdziwie ludzkim”.
„Wraz z uśmierceniem współczucia traci się jednocześnie doświadczenie szczęścia innych”.
„Wraz ze współczuciem przychodzi zdolność do dzielenia się radością”.
„Doświadczać to znaczy czuć się odpowiedzialnym za wszystko, co dzieje się w naszym otoczeniu”.
Zwierzęta i dobrostan zwierząt
„Kto zajrzał już w tę otchłań cierpienia, jaką ludzie sprowadzają na zwierzęta, nie widzi już światła; kładzie ono cień na wszystko i odbiera możliwość odczuwania beztroskiej radości”.
„Zwierzęta są naszymi braćmi, zarówno te duże, jak i te mniejsze. Tylko wtedy, gdy sobie to uświadamiamy, osiągamy prawdziwe człowieczeństwo«.
„To, co kiedyś było postrzegane jako niestosowny sentymentalizm, dziś jest traktowane coraz poważniej. Powstają stowarzyszenia do spraw ochrony zwierząt. Nie zadowalają się one edukacją, ale skutecznie dążą do tego, aby prawodawstwo zajęło się zwierzętami i przeciwdziałało bezlitosnym procederom, których padają ofiarą”
„Zwierzęta nie potrafią mówić, jednak myślą o wiele więcej niż nam się wydaje”.
„Czy nigdy nie słyszeliście, jak latem woły i krowy, stłoczone w wagonach na stacji, krzyczą? Osoby nieświadome myślą, że krzyczą z nudów. Kto jednak zna płacz zwierząt, ten wie, że płaczą one z głodu i pragnienia, a kto zapyta, jak długo nie dostaną jedzenia czy kropli wody, temu włosy staną dęba, a gdy pociąg już dawno popędzi przez łąki i pola, wciąż będzie słyszał płacz zwierząt umierających z pragnienia”.
„Czasami zwierzę jest dla nas przykładem lojalności, do której być może my nigdy nie bylibyśmy zdolni”.
„Nigdy nie powinniśmy pozwolić na to, aby żywa istota cierpiała lub była zabijana dla przyjemności lub rozrywki”.
„Świętym obowiązkiem rodziców jest nakłanianie swoich dzieci do empatii wobec zwierząt, aby ich serca nie stały się brutalne”.
„Nawet w stosunku do niesympatycznych i szkodliwych zwierząt musimy być świadomi, że w każdym przypadku mamy prawo zabijać je tylko wtedy, gdy jest to konieczne, i to możliwie najmniej bolesnymi środkami. Nawet powodowani strachem lub niechęcią, nie możemy stać się w stosunku do nich okrutni”.
Perswazja
„Najlepszą dyplomacją jest obiektywizm”.
„Obiektywizm chroni nas przed przesadą”.
„Na krytykę odpowiadaj osiągnięciami”.
„Tworzenie czegoś nowego ma większą wartość niż protestowanie”.
„Nigdy nie powinniśmy krytykować, a poprawiać”.
„Moja strategia polega na tym, aby nigdy nie odpowiadać na atak, niezależnie od jego charakteru”.
„Nigdy nie reaguję na zaczepki. Wszystko, co przeciwko mnie mówiono i pisano, spływa po mnie jak po kaczce”.
„Nie liczy się ilość, a jakość działania”.
„Żaden promień słońca nie jest stracony. Ale zieleń, którą budzi, potrzebuje czasu, by wykiełkować, a siewca nie zawsze jest skazany na bycie świadkiem swoich zbiorów.”
Wegetarianizm
„Myślę, że ludzie będą coraz bardziej ograniczać jedzenie mięsa lub całkowicie z niego rezygnują”.
„Moim zdaniem my, którzy opowiadamy się za ochroną praw zwierząt, powinniśmy całkowicie zrezygnować z jedzenia mięsa, a także wypowiadać się przeciwko jego konsumpcji. Ja sam tak robię”.
Tekst powstał w oparciu o tłumaczenie artykułu znajdującego się na stronie Albert Schweitzer Stiftung für unsere Mitwelt.
